İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, koronavirüs tedavisi görmüş hastaların 9 aylık takipleriyle ilgili yaptığı açıklamada, “Özellikle kadın hastalarımızda saç dökülmesi sorununa yüzde 10’lara varan bir oranda rastlamaya başladık” dedi.
Geçen hafta İngiltere Ulusal İstatistik Bürosu (ONS) ve Leichester Üniversitesi’nin birlikte yürüttüğü araştırmada, koronavirüs atlatan 47 bin 780 hastanın verileri incelendi. Çalışmada, hastaların yüzde 30’unun (14 bin 140 kişi), hastalığı atlattıktan sonraki 140 gün içinde tekrar hastaneye yatırıldığı gözlendi.
Amerika’daki Michigan Üniversitesi’nin geçtiğimiz ay saygın tıp dergisi JAMA’da da yayınlanan başka bir çalışmasında ise Koronavirüs nedeniyle hastanede yatarak tedavi gören ve taburcu edilen bin 775 hasta izlendi. Hastaların yaklaşık yüzde 27’sinin 2 ay içerisinde tekrar hastaneye yatırıldığı belirlendi.
9 ayda 3 bin 300 hasta takip edildi
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi’nde hizmet veren “Kovid İzlem Merkezi”nde yaklaşık 9 aydır izlenen 3 bin 300 hastanın verileri de önemli bulgular ortaya koydu. Dekan Prof. Dr. Tufan Tükek bu bulgulara dayanarak şu bilgileri verdi: “Dünyadaki çalışmalara baktığımızda yeniden hastaneye yatış oranlarının çok yüksek olduğunu görüyoruz. Türkiye’de yeniden hastaneye yatış oranları o kadar yüksek değil. Taburcu olduktan sonra belli süre içerisinde kötüleşip tekrar hastaneye yatış oranlarımız en fazla yüzde 5-10 düzeyinde” dedi.
Prof. Dr. Tükek, yeniden hastaneye yatışların bizde bu kadar düşük oranda seyretmesinin Türkiye’deki tedavi başarısıyla da ilgili olduğunu vurgulayarak “Tedavi uyumu, yani hem hastaların da buna uymuş olması, hem de hastanelerin hastaları gerçekten etkin izlemi ve takip etmesiyle bu kadar uzun süreli ve kronik sorunlar görmüyoruz biz hastalarda” diye konuştu.
Kortizon ve kan sulandırıcı
Kovid İzlem Merkezi’nde takip edilen 3 bin 300 hastadan elde ettikleri verilere de değinen Prof. Dr. Tükek, “Bunlardan 1300-1400 kadarı, son 6 aylık kontrollerini tamamlamış durumda. İlk zamanlarda en çok görülen semptomlarla ikinci dönem görülen semptomlar arasında da değişiklikler var. En çarpıcı özellik, tedaviye kortizon eklenmesiyle oldu. İkinci dalgada, ilk dönemde gördüğümüz akciğerdeki o uzun süre devam eden problemlerin azaldığı. Özellikle akciğer dokusundaki fibrotik değişimlerin (doku sertleşmesi) azaldığını gördük. Yani Favipiravir, kortizon ve kan sulandırıcı tedavisi hastalarda birinci döneme göre akciğer yönünden oldukça iyileşme sağladı” diye konuştu.
Kadınlarda saç dökülmesine neden oluyor
Hastalarda gözlemlenen en ilginç bulgulardan birinin de saç dökülmesi olduğuna işaret eden Prof. Dr. Tükek, bunun nedeninin henüz tam olarak tespit edilemediğini belirtti:”Özellikle kadın hastalarımızda saç dökülmesi sorununa yüzde 10’lara varan bir oranda rastlamaya başladık. Demir eksikliği anemisi ve hipotiroidi de araştırdık. Ama bunların da olmadığını gördük. Bunlar yokken bile saç dökülmesi oluyordu. Nedenini tespit edemediğimiz sırt ağrıları en çok gördüğümüz ikinci semptom.3 aydır devam eden ve yüzde 10 civarı hastamızda izlediğimiz bir sırt ağrısı yakınması dikkat çekici.Bunun da tam olarak neden olduğunu açıklayamıyoruz.’
Damar tıkanıklığı riski
En önemli sorunlardan birinin de hastalarda yükselen damar tıkanıklığı riski olduğunu anlatan Prof. Dr. Tükek, şöyle konuştu: “Kan sulandırıcı tedaviler bu sorunu büyük ölçüde azaltıyor. Ancak uygun süre kullanmayanlarda istenmeyen etkiler kalabilir. Beyin damar tıkanıklıkları, kalp damar tıkanıklıkları ve bacak damar tıkanıklıkları gibi.. 1-1,5 ay bu kan sulandırıcılara devam edilmesi gerekebiliyor. Yoksa felç, akciğer embolisi gelişebilir, akciğerde uzun süreli kalıcı sorunlara neden olabilir.”
1-2 yıl içinde kalp hastalarında patlama olacak
Pandeminin önümüzdeki dönemde kalp damar hastalıklarında ciddi bir artışa yol açacağını düşündüğünü söyleyen Prof. Dr. Tükek uyardı. Tükek, ” Hareket azlığı ve bu sağlıksız beslenmenin yaratmış olduğu riskin yanı sıra kaygı ve stresin yaratmış olduğu anksiyete de var. Tüm bunları birleştirdiğimizde, 1-2 sene sonra kalp hastalıklarında patlama olması kaçınılmaz. Kardiyologlara çok iş düşecek önümüzdeki süreçte” ifadelerini kullandı.
Kovid İzlem Merkezi’nde görev yapan Dr. Huzeyfe Arıcı ise Kovid geçirmiş hastaların üç aylık periyodik kontrollerini gerçekleştirdiklerini ve en sık rastladıkları şikayetin nedensiz sırt ağrısı olduğunu belirtti. Dr. Arıcı, “Hastalar halsizlik yorgunluk devam ediyor diyordu. Ancak son dönemde dikkatimizi çeken bir diğer şikayet esaç dökülmesi oldu. Özellikle genç hastalarda daha sık duyuyoruz.Son dönemde gördüğümüz bir diğer şikayet de unutkanlık” dedi.
Koronavirüs aşısıyla ilgili kafa karıştıran 4 soru!