6.9 C
İstanbul
Pazartesi, Mart 20, 2023

    Covid, uzun süreli tat koku kaybına yol açabiliyor

    Covid'i atlatanlarda koku ve tat duyularında uzun süreli his kaybı ve dolayısıyla beslenme, yaşamdan zevk almama ve ruh sağlığını bozuklukları çıkabiliyor. Peki ne yapmalı?

    Mart ayından önce tüm şeylerin tadı karton gibi olmaya başladığında, Katherine Hansen’in o derece keskin bir koku alma duyusu vardı ki, evde neredeyse tüm restoran yemeklerini tarifi olmaksızın sadece tatları ve kokuları anımsayarak yeniden yapabilirdi.

    Ardından Covid-19 geldi. Bayan Hansen’ın ilk semptomlarından biri koku ve ardından tat kaybı oldu. Bayan Hansen halen yemeklerin tadına bakamıyor ve çiğnemeye bile dayanamadığını ifade ediyor. Şimdi çoğunlukla çorba ile yaşamını sürdürüyor.

    Koku kaybıyla birlikte anozmi de gelişebiliyor

    Seattle dışında hayatına devam eden ve bir emlakçı olan Bayan Hansen, bir yetişkin olarak görme yetisini kaybeden biri gibi olduğunu düşünüyor. Bir şeyin neye benzemesi gerektiğini bildiği halde tadının nasıl olması gerektiğini bildiğini ancak bunu hissedemediğini söylüyor.

    Koronavirüsün sebep olduğu Covid-19 hastalığı ile karakterize olan semptomlarından biri olarak anozmi denilen azalmış bir koku duyusu vakaları tespit edilmeye başlandı. Kimi hastalar için bu ilk semptom ve bazen de tek semptom olarak kalabiliyor. Çoğunlukla tat alamamanın da eşlik ettiği anozmi, bu hastalarda, sanki bir düğmeye basılmış gibi ansızın ve dramatik bir şekilde beliriyor.

    Pek çok kişi iyileşmenin ardından genellikle haftalar içinde tat ve koku alma duyularını yeniden kazanıyor. Fakat Bayan Hansen gibi az sayıda hastada bu kayıp sürüyor ve hekimler duyuların ne zaman geri döneceğini ya da dönüp dönmeyeceği konusunda bir şey söyleyemiyor.

    Çok fazla bilgi mevcut değil

    Bilim insanları, virüsün kalıcı anozmiye nasıl yol açtığı ya da nasıl tedavi edilebileceği konusunda çok az bilgiye sahip. Fakat Covid-19 dünya genelinde yayılım gösterdikçe vakalar çoğalıyor ve kimi uzmanlar, salgının çok sayıda kişiyi kalıcı bir tat ve koku  kaybıyla bırakabileceğinden endişe ediyor. Bu beklenti, insanların neden bu temel duyuları kaybettiği ve onlara nasıl yardım edilebileceği konusunda daha fazla bilgi sahibi olabilmek için araştırmacılar arasında acil bir mücadele başlamasına neden oldu.

    Covid, uzun süreli tat koku kaybına yol açabiliyor
    Michele Miller, Mart ayında Covid-19 ile bir karşılaşmanın ardından anosmi geliştirdi. Fırından gelip mutfağını dolduran gazın kokusunu almadı.

    Koklama tedavisi uygulanıyor

    Virginia Commonwealth Üniversitesi’nde 2 bin koronavirüs hastasının iyileşmesini takip eden tat ve koku merkezinin tıbbi direktörü Dr.Evan R.Reiter, koku duyusunu kaybeden kişilerde gıda tiksintileri yaşanmasının alışılmadık bir şey olmadığını ifade ediyor.

    Dr. Reiter, koronavirüsü atlatan hastalarından birinin yediği tüm yiyeceklerin hatta  neredeyse her şeyin kendisine benzin kokusu ya da tadı verdiğini söylediğini aktardı. Dr. Reiter, konu ile ilgili olarak, burundaki reseptörlerin yeniden uyanmak için çaba gösterirken, beyni tekmeleyen ya da yanlış iletilen sinyaller göndermesi nedeniyle koku düzensizliğinin iyileşmenin bir parçası olabileceğini ifade etti.

    Koku eğitimi uygulanıyor

    Dr. Reiter, koku kaybının ardından çeşitli reseptörlerin popülasyonları ya da alt türlerinin çeşitli derecelerde etkilenebildiğini, bu yüzden beynin biftek yediğinde almaya alıştığı sinyallerin bozulacağını ve beyni köpek kakası ya da başka bir şey yediğini düşünmeye kandırabildiğini kaydetti.

     

    Tedavi için hastalara koku eğitimi programı uygulanıyor: Koku duyusunu geri kazanabilmek için günde birkaç defa okaliptüs, lavanta, çikolata ve tarçın gibi çeşitli kokuları olan uçucu yağları koklamak bu eğitimin bir parçası olarak yer alıyor.

    ÇOK OKUNANLAR

    EDİTÖRÜN SEÇİMİ